ODCINEK 484: W tym odcinku zabieramy Państwa w miejsce niezwykłe. To ogrody pokazowe Hortulus, znajdujące się w miejscowości Dobrzyca, kilkanaście kilometrów od Koszalina. Tu powstaje nowa ich część o tajemniczej nazwie Hortulus Spectabilis. Państwo Bigońscy długo szukali nazwy dla nowych ogrodów, a w końcu ich inspiracją została serduszka okazała - Dicentra spectabilis.

Przybliżymy też starsze, tworzone od ponad 20 lat Ogrody Hortulus (odwiedzaliśmy je już kiedyś z naszą kamerą - archiwalny odcinek z relacją z Hortulusa można obejrzeć tu: OGRODY HORTULUS) Tu na powierzchni 4 ha udostępniono do zwiedzania 28 ogrodów tematycznych. Ideą właścicieli jest pokazanie roślin ozdobnych w przeróżnych kompozycjach. Dlatego każdy ogród różni się stylem, dekoracjami i nastrojem.

Właściciele Hortulusa i położonych obok ogromnych szkółek roślin ozdobnych sami finansują i projektują ogrody tematyczne, kierując się własną wyobraźnią. Pani Iwona Bigońska, czerpie również inspiracje z licznych podróży po ogrodach świata. Z Barcelony przywiozła jaszczurki pokryte mozaiką, aby nawiązać do stylu Gaudiego. Wykorzystała je w jednym z nowych ogrodów, również wykończonych kolorową mozaiką o śródziemnomorskich barwach. Jak przyznała, jest fanką architektury organicznej, czyli takiej, która nawiązuje do przyrody, a jednym z najwspanialszych jej twórców był właśnie Antonio Gaudi.

ZOBACZ ODCINEK 484

W zakątku organicznym nie brakuje tez innych ciekawych elementów. Przekrój przez ogromne akwaria, szum i ruch wody wypływającej z paszczy miedzianych smoków, oraz światło grające w szklanych elementach tworzą wspaniały ogrodowy spektakl. Zanim pani Iwona zbudowała ten ogród, latami gromadziła barwne szkiełka, kafle i kamyki. Jakość materiałów musiała być dostosowana do polskich warunków. Kafle musiały być mrozoodporne.

Godnym podpatrzenia pomysłem są turkusowe parawany ze szklanych luksferów, niezwykle odporne na polskie warunki pogodowe. Dodają ogrodowi koloru, dzielą przestrzeń i są ciekawym tłem dla kwitnących roślin. W śródziemnomorskim ogrodzie można też znaleźć charakterystyczne dla tego stylu rośliny: to wynoszone na lato w donicach sukulenty, a także kordyliny, cytrusy czy agawy.

W ogrodach Hortulus każdy znajdzie coś dla siebie, bo jest tu wiele różnych zakątków, na przykład - Ogród Leśny. W tej baśniowej aranżacji napotykamy drewniany szałas z porożami zwierząt, wiewiórką w okienku, porośniętymi mchem konewkami. Wszystko jest tu przerysowane – spotykamy ogromne szyszki, a ławka ma kształt ludzkiej dłoni leżącej na wielkiej stopie. Z kolei do skandynawskich legend nawiązuje Góra Trolli z przerażającymi twarzami gnomów. Całość porośnięta jest płożącą się irgą Dammera i kosodrzewiną.

ZOBACZ ARCHIWALNY ODCINEK 205

Dwa kilometry od Dobrzycy znajduje się nowy kompleks ogrodów, o nazwie Hortulus Spectabilis. Będzie on dostępny dla publiczności od czerwca 2014 roku. My byliśmy tu we wrześniu, a potem w październiku, kiedy zaczęły żółknąć liście na grabach i brzozach. Obecnie ogrody te zajmują powierzchnię 5 ha, a wśród nich prezentowane będą między innymi: labirynt, wieża widokowa, a także kamienny krąg i angielskie rabaty bylinowe.

Na początku teren przeznaczony był na produkcję roślin, ale gospodarz, pan Piotr Bigoński, wpadł na pomysł labiryntu. Sam go też zaprojektował, ręcznie rysując kolejne jego fragmenty. Udało się tu zrealizować przedsięwzięcie na ogromną skalę – pan Piotr stworzył największy na świecie labirynt grabowy o powierzchni 1 hektara, w którym długość ścieżek wynosi 3,5 kilometra! Obok znajduje się mały labirynt bukszpanowy, przeznaczony głównie dla dzieci. Całość jest cięta 3 razy do roku i za każdym razem praca ta zajmuje tydzień.

Właściciele chcieli, by dało się objąć wzrokiem cały labirynt, a także ogrody i nawet wybrzeże Bałtyku, zdecydowali się więc na postawienie wieży widokowej. Ponieważ wieża musiała mieć dwa biegi schodów, pani Iwona wpadła na pomysł zaprojektowania jej na kształt helisy DNA. Swoją wizję pani Iwona przedstawiła Ludmile Woźniak, która mając dwa zawody - architekta i projektanta ogrodów od razu przystąpiła do rysowania planów. Efekt? Wieża jest lekka, ażurowa, do tego wygodna i co bardzo ważne - bezpieczna. Jest też praktyczna, bo rzut oka z wieży ułatwia ewentualne korekty w cięciu labiryntów.

Nowe ogrody są od pewnego czasu tak projektowane, żeby oglądać je nie tylko z dołu, ale i z góry. Dlatego mnóstwo tu młodych założeń w postaci haftów z roślinami. Odwiedzający Ogrody Hortulus zachwycają się precyzyjnie strzyżonymi żywopłotami, drzewami i krzewami. Każdy, kto zajmuje się zielenią, wie ile pracy wymaga utrzymanie w dobrym stanie systematycznie ciętych roślin. Niższe strzyżone formy, pełne misternych ornamentów, zwane ogrodami węzłowymi, zaliczamy do wysoko cenionej sztuki ogrodowej.

Dokonania Hortulusa w tej dziedzinie trafiły nawet do niemieckiej książki poświęconej ogrodom węzłowym na świecie. Pani Iwona tworzyła ich wzory inspirując się m.in. witrażami, a także celtyckimi wzorami, czy węzłami marynarskimi. Mówi, że partery węzłowe to jak tkanie roślinami. A takim parterem można zagospodarować nawet małą przestrzeń. Najlepiej wykorzystać do jego założenia bukszpan, ale sprawdzą się też np. zioła, cisy.

Gdyby nie własne szkółki roślin i doświadczona załoga, tworzenie tak rozległych ogrodów węzłowych, labiryntu i żywopłotów byłoby niezwykle drogie. Dlatego na początku sadzono maleńkie krzewy i mozolnie je formowano. Po wielu latach dopiero widać zamierzony efekt. Wiele osób odwiedzających Hortulus nie zdaje sobie sprawy, ile lat trzeba było czekać, zanim osiągnięto efekt pięknego ogrodu.

Iwona i Piotr Bigońscy mają ogromne ogrodnicze doświadczenie pozwala na utrzymanie zdrowego ogrodu. Dobierają gatunki sprawdzone, z którymi jest najmniej problemów. Tak jak z grabem, z którym obsadzili labirynt. To polski gatunek, nie przemarza, żyje do 200 lat i znosi strzyżenie. Jesienią pięknie się przebarwia.

W takim ogrodzie niezmiernie ważnym elementem jest kamień. Z niego wykonane są nawierzchnie, a także grota i platforma widokowa. Największe głazy wyeksponowano w postaci kamiennego kręgu. Specjalistą od budowy tych niezwykłych obiektów jest radiesteta Jan Zalewski, mieszkający nieopodal Koszalina. Na prośbę właścicieli zbadał cały teren pod względem energii i wybrał najlepsze miejsce na kamienny krąg. On też wyjaśnia, że kamienie są akumulatorem energii pochodzącej zarówno z Ziemi jak i Kosmosu. Energia ta jest silna, promieniuje ona zarówno na zewnątrz kręgu jak i w jego środku. Pan Jan osobiście wybierał kamienie badając ich energię i precyzyjnie wybierając im miejsce w kręgu.

Aby uzyskać obszar o korzystnym oddziaływaniu na człowieka, bardzo ważna jest strona, którą wkopiemy kamień do ziemi. Każdy głaz powinien być spolaryzowany, czyli mieć oznaczony znak plus i minus. Część z minusem umieszcza się w ziemi. Krąg w Ogrodach Hortulus Spectabilis składa się z 16 kamieni. Pośrodku usytuowany jest kamień centralny. Jak opowiada pan Jan, każdy z tych kamieni emituje fale, o długości odpowiadającej innemu kolorowi. Ogrody Hortulus o każdej porze roku są piękne i otwarte dla zwiedzających. Hortulus Spectabilis dostępny będzie dla zwiedzających od czerwca.